Category Archives: Bez kategorii

Z radością informujemy, że dr Marco Castelli z naszego Zakładu został laureatem „Nagrody Edoardo Ruffiniego w dziedzinie nauk humanistycznych”. Wyróżnienie to jest przyznawane co dwa lata przez Accademia dei Lincei dla młodych badaczy prowadzących badania w zakresie historii i teorii państwa, którzy rozwijają oryginalną i nowatorską ścieżkę badawczą

Dr Marco Castelli został wyróżniony w ramach tegorocznego tematu „Prawo i wola ludu w doświadczeniu politycznym późnego średniowiecza” - za swoją drogę badawczą, zapoczątkowaną studiami nad konstrukcjami władzy średniowiecznej w prawie kanonicznym. Ten kierunek badań doprowadził go do kontynuowania pracy naukowej na UAM w Poznaniu , gdzie prowadzi studia nad średniowiecznym i wczesnonowożytnym prawem statutowym, w celu zbadania, w jaki sposób kategorie prawa uczonych były przyjmowane w praktyce prawnej.

Accademia dei Lincei to wiodąca włoska akademia naukowa, jedna z najstarszych w Europie. Założona w Rzymie w 1601 roku, wśród swoich pierwszych członków miała m.in. Galileusza. Wówczas ustanowiono tradycję, która przetrwała stulecia. 

30.09.2025 odbyło spotkanie z okazji jubileuszu pracy na WPiA UAM Profesora Wojciecha Dajczaka – w tym roku minęło 25 lat jego pracy na naszym Wydziale. Ta rocznica dała pretekst do podziękowania Panu Profesorowi przez jego współpracowników i uczniów a także do wielu wspomnień z życia Wydziału i Zakładu w minionym ćwierćwieczu i nie tylko. Za pracę na rzecz Wydziału podziękował Profesorowi pan dziekan prof. Tomasz Nieborak. W spotkaniu wzięli udział obecni pracownicy Zakładu, tj. dr hab. Andrzej Gulczyński, prof. UAM: dr hab. Wojciech Szafranski, prof. UAM; dr Jan Andrzejewski; dr Joanna Kruszyńska-Kola; dr Piotr Alexandrowicz; dr Marco Castelli; a także dr hab. Jacek Wiewiorowski, prof. UG (były pracownik Zakładu), dr hab. Ewaryst Kowalczyk, prof. UZ (pierwszy wypromowany doktor profesora Dajczaka) oraz doktoranci Profesora: mgr Tymoteusz Mikołajczak, mgr Paulina Kozanecka, mgr Maria Kola. Z tej okazji Pan Profesor otrzymał pamiątkowy album ze zdjęciami oraz symboliczne drzewo geneaologii naukowej prof. Władysława Bojarskiego, które pokazuje kolejne pokolenia promotorów i doktorantów, z których wywodzi się Pan Profesor i jego uczniowie.

W imieniu uczniów i współpracowników raz jeszcze za wszystko Panu Profesorowi dziękujemy!

Miło nam poinformować, że pani mgr Maria Kola otrzymała I nagrodę za najlepszy poster zaprezentowany podczas XXX Zjazdu Historyków Prawa i Ustroju Doktryn Polityczno-Prawnych, który miał miejsce na naszym Wydziale 15-16 września b.r.

Podczas dwudniowej konferencji uczestnicy Zjazdu mogli zapoznać się z badaniami prowadzonymi przez naukowców z ośrodków akademickich z całej Polski dzięki przygotowanym posterom. Każdy z dwudziestu referentów sesji posterowej miał możliwość przybliżenia wyników swoich badań, a postery i wystąpienia były następnie oceniane przez Komisję konkursową oraz wszystkich biorących udział w Zjeździe. 

Poster pt. „Algorytm analogii w zbiorach topik prawniczych” autorstwa pani mgr Marii Koli był podsumowaniem jej dotychczasowych badań prowadzonych w Zakładzie Prawa Rzymskiego, Tradycji Prawnych i Prawa Dziedzictwa Kulturowego. Realizowany projekt dotyczy rozumowania topicznego oraz schematów argumentacyjnych przedstawionych we wczesnonowożytnych pracach poświęconych interpretacji prawniczej.

Na początku XVI w. pojawił się w literaturze prawniczej nowy gatunek dotyczący topik, które były uzasadniane tysiącami tekstów ius commune. Odwoływanie się do nich miało pomóc w skutecznej argumentacji oraz w doprowadzeniu do słusznego rozwiązania. Jednym z najpopularniejszych toposów był ten dotyczący analogii. Odkodowane setki tekstów źródłowych z antycznego prawa rzymskiego, prawa kanonicznego, średniowiecznych komentarzy pozwoliły na zbudowanie przykładowego schematu przedstawiającego jak krok po kroku zastosować analogię.

W najbliższą środę nasz Zakład będzie gościł seminarium ARISTEC (Associazione Internazionale per la Ricercha Storico-Giuridica e Comparatistica – Międzynarodowe Stowarzyszenie Badań Historycznych i Porównawczych; https://aristec.it/). ARISTEC działa od 32 lat, ale będzie to dopiero pierwsza konferencja naukowa, którą organizuje w Europie Środkowej. Tematem spotkania będzie Formal promise – contract – smart  contracts. Multiple cultures / Continuity and changes in the civilian tradition, refreaty wygłoszą prof. Luigi Garofalo (Padwa), prof. Adolfo Andrés Wegmann Stockebrand (Santiago, Chile), prof. Sara Galeotti (Rzym), prof. David Deroussin (Lyon), prof. Wojciech Dajczak, prof. Francesco Patti (Mediolan), prof. André U. Janssen (Nijmegen), a obrady zamknie dyskusja prowadzona przez prof. Michaela Rainera (Salzburg).

Serdecznie zapraszamy!

Artykuł autorstwa dr. Piotra Alexandrowicza pt. ‘Early modern comparative contract law’ otrzymał Nagrodę im. Raoula Charlesa Van Caenegema.

Praca ukazała się w 2024 roku w czasopiśmie „Comparative Legal History” (https://doi.org/10.1080/2049677X.2024.2349850). Czasopismo wydawane jest przez wydawnictwo Taylor&Francis a powstało jako jedna z inicjatyw European Society for Comparative Legal History (ESCLH). Tekst otrzymał Nagrodę im. Raoula Charlesa Van Caenegema za najlepszy artykuł młodego naukowca z zakresu porównawczej historii prawa opublikowany w latach 2022-2024. Wręczenie wyróżnienia miało miejsce podczas ostatniej konferencji ESCLH 4 lipca 2025 r. w Segedynie na Węgrzech (https://esclh.blogspot.com/2025/07/van-caenegem-prize-2025-dr-piotr.html).

Nagrodzony tekst jest prezentacją wybranych zagadnień z zakresu prawa umów w dziełach zbierających różnice między prawem rzymskim a kanonicznym (differentiae iuris civilis et canonici). Porównanie differentiae późnośredniowiecznych i wczesnonowożytnych prowadzi do konkluzji, że autorzy XVI- i XVII-wieczni stosowali w swoich pracach metodę, którą można nazwać metodą prawnoporównawczą. Obejmowała ona nie tylko prezentację kluczowych tekstów źródłowych, ale także ich interpretację oraz uzasadnienie różnic między nimi, argumentację na rzecz wybranego stanowiska, odesłania do ówczesnej praktyki, a nade wszystko propozycje metodycznego rozwiązywania napięć między obojgiem praw. Differentiae są więc zarówno tekstami dokumentującymi wczesną historię komparatystyki prawniczej (sięgającej daleko poza początek XX wieku) oraz same są przykładem porównawczej historii prawa, bowiem zestawiały i omawiały różnorodne źródła prawa. Stąd też to podejście, które je cechowało, tj. skupienie na różnicach a nie na podobieństwach, czyni je ciekawym obiektem badań także z punktu widzenia współczesnych założeń metodologicznych komparatystyki prawniczej.

Artykuł powstał w ramach realizacji projektu finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki w programie Sonatina (2020/36/C/HS5/00365) oraz przy wsparciu Stypendium START Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. Do jego powstania przyczyniło się także grono czytelników, którym należą się osobne podziękowania (zob. https://www.academia.edu/143397712/Van_Caenegem_Prize_address).

W ostatnim czasie ukazały się albo wkrótce ukażą się następujące publikacje pracowników i doktorantów Zakładu:

• Książka pt. Mitteleuropa und das römische Recht (Mohr Siebeck 2025, red. prof. Wojciech Dajczak, Martin Avenarius, Christian Baldus) z rozdziałami autorstwa m.in. dr Joanny Kruszyńskiej-Koli oraz prof. Wojciecha Dajczaka (link).
• Rozdział pt. The Decline of Cause w książce Cause and Consideration: Exploring the Foundations of Contract Law (Hart Publishing 2025, red. Bruno Rodríguez-Rosado, Rocío Caro Gándara, Antonio Legerén-Molina) autorstwa prof. Wojciecha Dajczaka (link).
• Rozdział pt. The Raven Paradox as a key element in the public view on the export of cultural goods w książce pt. Law and Finance in International Art Markets: Tools for the Future (Taylor and Francis 2025, red. Elisabetta Lazzaro, Nathalie Moureau, Adriana Turpin) we współautorstwie prof. UAM  dr hab. Wojciecha Szafrańskiego i prof. UO dr hab. Alicji Jagielskiej-Burduk (link).
• Rozdziały pt. Does Truth Fear No Scandal? On the regulae iuris and the Legal Commentaries in Canon Law (12th–17th Centuries) autorstwa dr. Piotra Alexandrowicza oraz Regula Ubi eadem ratio, ibi eadem iuris dispositio Through the Prism of Early Modern locus a simili autorstwa mgr Marii Koli w książce pt. Regulae Iuris in the Medieval and Modern Age: Essential Stability vs. Evolving Contexts (Brill 2025, red. Ilya Kotlyar) (link).
• Rozdział pt. What Makes a Legal Commentary? Louvain Professors on Liber extra and Liber sextus autorstwa dr. Piotra Alexandrowicza w książce pt. Innovationes Lovanienses: Arts, Law, and Theology at the University of Louvain (1425-1797) (Brepols 2025, red. Violet Soen, Wouter Druwé, Wim François, Ralph Dekoninck).