Kierunek: Prawo
Poziom kształcenia: Studia jednolite magisterskie
Tryb kształcenia: Studia stacjonarne
Nazwa przedmiotu: prawo rzymskie
Liczba punktów ECTS łącznie z wykładem: 6
Typ przedmiotu: kierunkowy
Rok studiów/semestr: 1/2
Liczba godzin: 30
Imię i nazwisko: Jacek Wiewiorowski
Tytuł/stopień: Doktor
Dyscyplina naukowa: prawo
Założenia i cele przedmiotu:
Po zaliczeniu przedmiotu student powinien wykazać się znajomością sensu praktycznego i konstrukcji dogmatycznej omawianych instytucji rzymskiego prawa prywatnego oraz ich wpływu na rozwój prawa prywatnego w czasach nowożytnych. Powinien także posiadać podstawowe i informacje na temat metody rozwijania prawa w antycznym Rzymie oraz wpływu tekstów rzymskich na budowanie nauki prawa w średniowiecznej i nowożytnej Europie. Wskazany zakres wiedzy o prawie rzymskim powinien ułatwić studentowi zrozumienie natury pojęć i instytucji współczesnego prawa prywatnego które wyrastają z tradycji prawa rzymskiego. Student zdobywa także umiejętność korzystania z tej tradycji prawnej jako kryterium porównywania różnych systemów prawa prywatnego oraz samodzielnej oceny ewolucji prawa prywatnego, w szczególności współczesnych procesów dekodyfikacji i rozwoju europejskiego prawa prywatnego.
Wymagania wstępne:
Zalecany jest równoległy udział w ćwiczeniach z historii prawa prywatnego
Metody dydaktyczne:
W trakcie zajęć studenci rozwiązują kazusy wybrane spośród tekstów zawartych z zbiorze W. Bojarski, W. Dajczak, A Sokala, Verba iuris, Reguły i kazusy prawa rzymskiego, Toruń 2007 [wyd. 3.] w działach prawo rzeczowe, zobowiązania, prawo spadkowe (strony 71 – 119). Metoda rozwiązywania kazusów uwzględnia wymogi egzaminacyjne z przedmiotu Prawo rzymskie. Uzyskanie oceny bardzo dobrej z zaliczenia konwersatorium daje uprawnienie do zwolnienia na egzaminie z przedmiotu prawo rzymskie z jednego pytania, dotyczącego historycznego rozwoju prawa rzymskiego i jego źródeł.
Forma i warunki zaliczania przedmiotu:
Zaliczenie uzyskiwane jest na stopień.
Podstawą do jego uzyskania są:
I. Dwa sprawdziany pisemne
– o charakterze wstępnym po ok. 2 tygodniach zajęć, polegające na omówieniu dwóch tekstów źródłowych dotyczących historycznego rozwoju prawa rzymskiego i jego źródeł
– zaliczeniowe pod koniec cyklu konwersatoriów, obejmujące rozwiązania trzech kazusów
II. Aktywność w trakcie zajęć, wykazanie się umiejętnością rozwiązywania kazusów i wiedzą teoretyczną.
Osoby pragnące pogłębić znajomość prawa rzymskiego i uzyskać ocenę bardzo dobrą lub celującą przygotowują pracę semestralną (minimum 10 stron wydruku komputerowego z bibliografią oraz przypisami) dotycząca wybranej instytucji prawa rzymskiego majątkowego lub omawiają ustnie w trakcie dyżuru 5 prac z listy lektur dodatkowych.
Treści kształcenia (programowe):
Konwersatorium jest prowadzone jako przygotowanie do studiów z zakresu polskiego prawa cywilnego, prawa cywilnego porównawczego i europejskiego prawa prywatnego. Punktem ciężkości jest prawo majątkowe (rzeczowe, spadki, zobowiązania) oraz metoda znajdowania rozstrzygnięć przez prawników rzymskich. W zakresie koniecznym dla zrozumienia tych zagadnień konwersatoria obejmują historię źródeł, prawo osobowe i familijne oraz proces prywatny. Konwersatoria uwzględniają zarówno antyczne prawo rzymskie jak i podstawowe tendencje ewolucji recypowanego prawa rzymskiego (ius commune) aż po rozwiązania przyjęte w kodyfikacjach cywilnych.
Wykaz literatury podstawowej:
– W. Dajczak, T. Giaro, F. Longchamps de Bérier, Prawo rzymskie u podstaw prawa prywatnego, Warszawa 2009
– K. Kolańczyk, Prawo rzymskie, Warszawa 1997 i późniejsze wydania
– W. Rozwadowski, Prawo rzymskie. Zarys wykładu z wyborem źródeł, Poznań 1992
Wykaz literatury uzupełniającej:
Podręczniki:
– A. Borkowski, P. J. du Plessis, Textbook on Roman law, Oxford 2005
– J. Gaudemet, Droit privé romain, Paris 2000
– A. Guarino, Diritto privato romano, Napoli 2001
– J. D. Harke, Römisches Recht : von der klassischen Zeit bis zu den modernen Kodifikationen, München 2008
– H. Honsell, Römisches Recht, Berlin 2002
– M. Kaser, R. Knütel, Römisches Privatrecht: ein Studienbuch, München 2008
– P. Pichonnaz, Les fondements romains du droit privé, Zürich 2008
– R. Zimmermann, The Law of Obligations. Roman Foundations of the Civilian Tradition, Oxford 1996
Lektury dodatkowe (listę obejmującą ok. 40 prac udostępnia prowadzący na początku zajęć)